Yevroosiyo taraqqiyot banki (YTB) boshqaruvi raisi Nikolay Podguzov shu yil Olmaotada bo‘lib o‘tgan Osiyo va Tinch okeani mintaqasi taraqqiyot moliya institutlari assotsiatsiyasi forumida so‘zlagan nutqida Markaziy Osiyo mamlakatlari oldidagi 4 ta asosiy muammoni aytib o‘tgan edi.
Hujjatga ko‘ra, tomonlar gaz ta’minoti hamda tashish sohasida, shuningdek, uglevodorodlarni geologiya-qidiruv va qazib olish yo‘nalishlarida hamkorlikni yanada rivojlantiradi.
25-26-oktabr kunlari “O‘zbekiston milliy elektr tarmoqlari” aksiyadorlik jamiyati tomonidan tashkil etilgan Markaziy Osiyo elektr energetika Muvofiqlashtiruvchi kengashining 40-yig‘ilishi hamda Muvofiqlashtiruvchi komissiyaning 42-yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi. Bu haqda aksiyadorlik jamiyati axborot xizmati ma’lum qildi.
Avval xabar berganimizdek, Bosh prokuror o‘rinbosari boshchiligidagi Ishchi guruh Farg‘ona viloyati energetika obyektlarida o‘rganish o‘tkazgan, viloyatida faoliyat yurituvchi issiqlik elektr stansiyasidagi ishlab chiqarish jarayoni, elektr jihozlar hamda transformator punktlarini ta'mirlash sexlari, yuqori kuchlanishli elektr uskuna va jihozlarning mavsumiga tayyorgarligi o‘rganilgan edi.
2022-yil sanoat korxonalari havoga 874 ming tonna chiqindi chiqardi. Ularning katta qismi neft-gaz, energetika, metallurgiya korxonalari hisobiga to‘g‘ri keladi. Vazirlar Mahkamasi 2023-yilda 145 korxonada 723 ta chang-gazlarni tutib qolish uskunalarini ta’mirlab, tashlanmalarni kamaytirmoqchi.
Agentlik tomonidan davlat xaridlari sohasida o‘tkazib kelinayotgan o‘rganishlar jarayonida Parkent tuman yo‘llardan foydalanish unitar korxonasining 1,28 mlrd so‘mlik, Yangiqo‘rg‘on tuman yo‘llardan foydalanish unitar korxonasining 850,0 mln so‘mlik davlat xaridlarida qonunbuzilishi holatlariga yo‘l qo‘yilganligi aniqlandi.
Bu haqda AOKAda o‘tkazilgan brifingda Oliy ta'lim, fan va innovatsiyalar axborot xizmati rahbari Nazokat Abduqunduzova ma'lum qildi:
Energetika mutaxassisining fikricha, O‘zbekistonda “energetik menejment”ni o‘rganish vaqti keldi.
Odamlarning yaxshi yashashi uchun eng zarur manbalardan biri – barqaror energiya resursi. So‘nggi yillarda aholining energiyaga bo‘lgan mavsumiy ehtiyoji keskin oshishi sababli barcha og‘irlik elektr tarmoqlariga tushmoqda.
Qozog‘istonda elektr taqchilligi muammosiga yechim topildi, deb xabar bermoqda LS.
Sohaga bozor mexanizmlarining joriy etilmagani tizimning rivojlanishiga to‘sqinlik qilmoqda. Narx shakllanishining bozor mexanizmlari yo‘qligi sababli davlat energetika sohasini subsidiyalashga majbur bo‘lyapti. 1 kilovatt-soat elektr energiyasining tannarxi 970 so‘m. Demak, bir oyda o‘rtacha 200 kilovatt-soat elektr energiyasi iste’mol qilinganda ham, davlat amalda har bitta iste’molchi uchun 135 ming so‘mdan subsidiya bermoqda. Mamlakatdagi iste’molchilar soni esa 7,4 million xonadonni tashkil etadi.
Energetika vazirligiga ko‘ra, bir yilda o‘rtacha 1,15 mlrd dollar mablag‘ aholi xonadonlarining energetik ehtiyojini subsidiyalash uchun sarflanyapti. Agar sohaga bozor qonunlari joriy qilinsa, bu mablag‘larni ijtimoiy sohaga sarflash mumkin bo‘ladi, deya ma’lum qilgan vazirlik.
Manila, Filippin (2023-yil 20-sentabr) — Osiyo taraqqiyot banki (OTB) Oʻzbekistonga energiya samaradorligi va elektr energiyasi xizmatlari ishonchliligini oshirish uchun energiya taqsimlash tizimini modernizatsiya qilish va raqamlashtirishga yordam berishga qaratilgan 200 million AQSh dollari miqdoridagi qarzni maʼqulladi.
O‘zA muxbiri shu kabi savollarga “O‘zbekko‘mir” aksiyadorlik jamiyati matbuot kotibi Ne’mat Dushayevdan javob oldi.
2-guruh tarifi 450 so‘m bo‘lsa, aholi o‘zi ishlab chiqargan elektr energiyasini davlatga 360 so‘mga sotardi. 57-sonli qaror bilan bu miqdor 360 so‘mdan 1000 so‘mga olib chiqildi. Elektron platformamiz ma'lumotlarga ko‘ra, hozirgi kunga qadar aholi tomonidan 61 megavatt quvvatli panellar o‘rnatilgan, ularning bir qismi asosiy tarmoqqa ulanib, elektr energiyasini yetkazib beryapti. Davlat ulardan qariyb 700 mln so‘mlik elektr energiyasini sotib oldi.
Taqsimlash tarmog‘ini raqamli transformatsiya qilish va barqarorligini oshirish» loyihasi doirasida respublika hududlaridagi 26 ta taqsimlovchi podstansiyalar raqamli podstansiyalarga, jumladan, dispetcher nazorati va ma'lumotlarni yig‘ish (SCADA) tizimiga modernizatsiya qilinadi.
Mas’ullarga ko‘ra, bu yilgi qish o‘tgan yilgidek qahratonli bo‘lgan taqdirda ham, ko‘rilayotgan choralar natijasida chuqur energetik inqiroz yuz bermaydi. Shu bilan birga, tarmoqning zarar ko‘rib ishlayotgani tizimdagi muammolarni yaxshiroq hal etish uchun xususiy va xorijiy investitsiyalarni jalb qilishni qiyinlashtiryapti.
Germaniyada faoliyat yuritayotgan o‘zbekistonlik energetika mutaxassisi Ravshan Xo‘janov O‘zbekistonda energetika islohoti zarurati, buning mexanizmlari va differensial tariflar bo‘yicha xorij tajribasi haqida so‘zlab berdi.
So‘nggi yillarda mamlakatimizda iqtisodiyotni rivojlantirish, aholi turmush tarzini yaxshilashga qaratilgan tub o‘zgarishlar amalga oshirilyapti. Jamiyat va davlat hayotining barcha sohalarida kuzatilayotgan bu kabi shiddatli rivojlanish sur’atlari, eng avvalo, elektr energiyasiga bo‘lgan ehtiyojning ham o‘sishiga olib kelmoqda. Kundan-kunga aholi soni oshib borayotgan mamlakatimizda odamlarning turmush sharoiti, yashash tarzi ham o‘zgarib, mushkulini oson qiladigan maishiy texnika mahsulotlariga bo‘lgan talab ham ortib bormoqda.
Iqtisodchi Otabek Bakirov energetika islohoti zarurati haqida so‘z yuritib, taqchillik bilan bog‘liq har qanday masalani yechish uchun to‘g‘ri rag‘batlarni yaratish kerakligini ta’kidladi. “Bugun boshlasak, ancha uzoq muddat ketadi, lekin bu ishni ertaga qoldirsak, bu aniq – svet ham bo‘lmaydi, gaz ham bo‘lmaydi”, deya yozadi u.